ขึ้ืนชื่อว่า ผักปลอดสารพิษ หลายท่านคงจะคุ้นเคยและได้ยินกันมานมนานมาบ้างแล้ว เพราะนอกจากจะเป็นผักที่ปลอดภัยแล้ว นั่นยังหมายถึงทางเลือกอีกหนึ่งอย่างในการร่วมรณรงค์ช่วยกันรักษาสิ่งแวดล้อม ด้วยการลดใช้สารเคมีให้ได้มากที่สุดอีกด้วย การส่งเสริมการปลูกผักปลอดสารพิษเพื่อความปลอดภัยของผู้บริโภคจึงเกิดขึ้นหลายพื้นที่เช่นเดียวกับ ต.โนนทัน อ.หนองเรือ จ.ขอนแก่น วันนี้แปลงผักปลอดสารพิษ ที่เกิดขึ้นจากความร่วมมือของชาวบ้านทุกหมู่บ้าน โดยเฉพาะการปลูกกระหล่ำปลี ทำให้ ต.โนนทัน เป็นพื้นที่ส่งจำหน่ายกระหล่ำปลีมากที่สุดของจังหวัดขอนแก่น
นายเจริญ บุบผา นายก อบต.โนนทัน บอกว่า ที่ผ่านมาการปลูกผักใน ต.โนนทัน หลายครัวเรือนได้มีการใช้สารเคมีในกระบวนการผลิตในปริมาณที่มาก ส่งผลกระทบต่อสุขภาพของเกษตรกร ผู้บริโภค และสิ่งแวดล้อม ต่อมาจึงเกิดกระบวนการพัฒนาการปลูกกะหล่ำปลีที่ปลอดภัยจากสารพิษโดยการบูรณาการความร่วมมือกับ รศ.ดร.สุพัตรา ชาติบัญชาชัย ผู้จัดการแผนงานสำนักงานกองทุนสนับสนุนการสร้างเสริมสุขภาพ (สสส.) ทีมงานจากมหาวิทยาลัยขอนแก่น และกรมส่งเสริมวิชาการเกษตร ทำให้เกษตรกรผลิตกะหล่ำปลีที่ปลอดภัยจากสารพิษจนได้รับการรับรองคุณภาพมาตรฐานการผลิตพืชที่ปลอดภัย
“เริ่มแรกได้ปรับสภาพแปลงนา ไร่อ้อยและมันสำปะหลัง ในพื้นที่ 2 หมู่บ้าน นำร่อง คือ บ้านเปือย และ บ้านนา เป็นพื้นที่ปลูกกะหล่ำปลีที่ปลอดสารเคมีและดำเนินการอย่างจริงจังมาตั้งแต่ปี 2552 ปัจจุบันได้ขยายแปลงผักออกไปอย่างครอบคลุมตามความต้องการของตลาด ทั้งประเภท ผักคะน้า,บล็อกโคลี่,ต้นกระเทียม,ผักกาดขาว,ฟักทอง,มะเขือ,คื่นช่าย,ต้นหมอ,ผักชีและผักบุ้ง ทำให้ขณะนี้ ต.โนนทัน เป็นครัวของจังหวัด หลายครอบครัวปลูกผักปลอดสารพิษเพื่อจำหน่ายเป็นรายได้หลัก ตลาดที่รองรับสินค้าของตำบลกระจายไปทั่วจังหวัดตามยอดการสั่งซื้อ บางแปลงมีการสั่งจองล่วงหน้านานนับเดือน เพราะลูกค้ามั่นใจว่าผักของตำบลเนั้นปลอดสารพิษจริง”
ด้วยอัตราการบริโภคกะหล่ำปลีที่นิยมอย่างแพร่หลายและทุกฤดูกาล จึงมีการคิดค้นเรื่องการปลูกกะหล่ำปลีนอกฤดู โดยหาสายพันธุ์ที่ทนร้อนเหมาะสมกับสภาพอากาศของประเทศไทย จึงทำให้ปัจจุบันสามารถปลูกกะหล่ำปลีได้ทุกฤดู และทุกพื้นที่ของประเทศ ขอเพียงมีน้ำที่เพียงพอ สำหรับการปลูกกระหล่ำปลีของชาวโนนทันนั้น นิยมปลูกแบบปีเดียว คือ อายุตั้งแต่ย้ายปลูกจนถึงเก็บเกี่ยวประมาณ 50-120 วัน ซึ่งปลูกได้ผลดีในช่วงเดือนตุลาคมถึงเดือนมกราคม ถ้าปลูกนอกเหนือจากนี้จะต้องเลือกพันธุ์ที่เหมาะสม เพราะสามารถขึ้นได้ในดินทุกชนิด โดยเฉพาะ ดินโปร่ง แต่ต้องปรับอุณหภูมิที่เหมาะสม สำหรับการเจริญเติบโตประมาณ 22-25 องศาเซลเซียส มีสภาพความเป็นกรดเป็นด่างของดิน (pH) อยู่ในช่วง 6-6.5 ความชื้นในดินสูงพอสมควรและได้รับแสงแดดเต็มที่ตลอดวัน
นายก อบต.โนนทัน บอกต่อว่า พันธุ์ที่นำมาปลูกในพื้นที่นั้นแยกเป็น 3 กลุ่มใหญ่
- พันธุ์กะหล่ำปลีธรรมดา สำหรับการบริโภค มีลักษณะหัวหลายแบบ ตั้งแต่หัวกลม หัวแหลมเป็นรูปหัวใจ จนถึงกลมแบนราบ มีสีเขียวจนถึงเขียวอ่อน เป็นพันธุ์ที่ทนร้อน อายุการเก็บเกี่ยวสั้นประมาณ 50-60 วัน โดยเฉพาะพันธุ์โคเปนเฮเกนมาร์เก็ต พันธุ์โกเดนเอเลอร์
- กะหล่ำปลีแดง มีลักษณะหัวค่อนข้างกลม ใบสีแดงทับทิม มียอดการสั่งซื้อที่มากในกลุ่มลูกค้าร้านอาหารและห้างสรรพสินค้า
- กะหล่ำปลีใบย่น มีลักษณะผิวใบหยิกย่นและเป็นคลื่นมาก ต้องการอากาศหนาวเย็นในการปลูก และตอกย้ำในเรื่องของการปลอดภัยจากสารพิษอย่างแท้จริง
ทุกหมู่บ้านล้วนเริ่มกระบวนการเตรียมดิน การบำรุงรักษา และการป้องกันกำจัดวัชพืช ตลอดจน การฉีดพ่นสารกำจัดแมลงปากกัดหรือแมลงวันในแปลงปลูก เพราะทุกขั้นตอนล้วนแต่เชื่อมโยงต่อกัน
โครงการส่งเสริมการปลูกผักปลอดสารพิษ ที่เกิดจากภายใต้ความร่วมมือระหว่าง อบต.โนนทัน และ กลุ่มแผนงานผักปลอดภัยจากสารพิษจังหวัดขอนแก่น ภายใต้การสนับสนุนงบประมาณ จาก สสส. ที่มาร่วมรณรงค์และส่งเสริมจากจุดเริ่มต้นเพียงไม่กี่หมู่บ้าน ก่อนขยายความร่วมมือครอบคลุมทั้งตำบล จึงไม่ใช่เรื่องแปลกหากหลายท่านขับรถเข้ามาในพื้นที่ แปลงผักปลอดสารพิษสองข้างทางถนน จะพบกับความเขียวขจีและความสดชื่นของประชาชนชาวโนนทันและความยิ้มแย้มแจ่มใสต้อนรับผู้มาเยือนอย่างอบอุ่น
