ยอดมันปู ผักปลอดสาร ประโยชน์มากมาย

ยอดมันปู เรารู้จักเมื่อได้ไปกินขนมจีนน้ำยาใต้ ทางภาคใต้มีเยอะมาก ติดอกติดใจในรสชาติของเจ้าสิ่งนี้

แต่รู้หรือไม่ว่า ต้นมันปู มันอียาง หรือ นกนอนทะเล ผักพื้นบ้านจากทางใต้นี้ มากด้วยคุณประโยชน์ที่ ไม่ใช่เล่น ๆ แถมราคาก็ไม่แพง และยังเป็นที่นิยมของคนทั่วไป ในทุกภาคของปัจจุบัน

ต้นมันปู มีชื่อวิทยาศาสตร์ว่า Glochidion littorale Blume Baill. วงศ์ Euphorbiaceae โลกรับรู้ว่ามันคือ สมุนไพรโบราณ แต่เรารู้จักในรูปแบบของ ผักจิ้มน้ำพริก ในร้านข้าวแกงใต้ทั่วไป หรือรับประทานคู่กับ ขนมจีนน้ำยา ที่เกือบทุกร้านจะมีเจ้าผักนี้อยู่

ปัจจุบันเราสามารถหา ยอดมันปู ได้จากตลาด ไม่จำเป็นต้องลงไปที่ ภาคใต้เท่านั้น เพราะภาคอื่น ๆ ทั่วประเทศ ก็มีความนิยม และหาได้เช่นเดียวกัน แต่ไม่รู้ว่า ตลาดยอดมันปู จะยังไปไกลได้แค่ไหน

ยอดมันปู มีประโยชน์อย่างไร

เพราะใบเป็นมัน รสชาติฝาดเล็กน้อย แต่คุณประโยชน์เยอะเลย เป็นต้นว่า

รากและลำต้น มีสรรพคุณ ช่วยแก้ร้อนใน และจัดเป็น ยาบำรุงร่างกาย ขนานแท้ ที่มีประโยชน์มากกว่า ผักทั่วไป หากเทียบยอดมันปู จากคุณค่าทางด้านโภชนาการ ใน 100 กรัม พบว่า

• ยอดมันปู มีเบต้าแคโรทีน 5,646 ไมโครกรัม
• เส้นใยอาหาร 16.7 กรัม
• มีวิตามิน A 941 ไมโครกรัม เป็นรองแค่มันเทศ (961) ขณะที่แครอท มีเพียง 852 ไมโครกรัม เท่านั้น
• คาร์โบไฮเดรต 25.2 กรัม

แน่นอน เมื่อมีไบต้าแคโรทีนสูง รวมถึง วิตามิน A ที่สูงเวอร์ ที่พบได้ไม่บ่อยใน ผักเคียงบ้าน ๆ ทั่วไป ก็จะทำให้มีคุณสมบัติ ต้านอนุมูลอิสระ ชลอแก่ ได้ดีมาก

ต้นมันปู ลักษณะทั่วไป และการปลูกขยายพันธุ์

มันปู เป็นไม้พุ่ม มีขนาดใหญ่ ไม่ผลัดใบ โดยทั่วไปเรามักจะเจอกับ ความสูงอยู่ที่ประมาณ 2-3 เมตร แต่รู้หรือไม่ว่า ต้นมันปูสามารถสูงได้ถึง 15 เมตร พอ ๆ กับต้นหูกระจงเลย เพราะฉะนั้น การปลูก จึงควรให้ห่างจากตัวบ้านเล็กน้อย แต่ข้อดีคือ ไม่ใช่เป็นไม้ผลัดใบ ดังนั้น ใบจะไม่ร่วง และได้ร่มเงาดีมาก

ปลายกิ่งต้นจะห้อยลง เราจะพบได้ทั่วไปตามป่าในภาคใต้ เพราะส่วนใหญ่จะขึ้นเองตามธรรมชาติ หาได้ตามป่าพรุ ป่าดิบชื้น แต่ปัจจุบัน เราสามารถหาได้จากในสวนหลังบ้าน เพราะมีหลายคน นำมาปลูกไว้ติดบ้าน ปลูกไว้ทำกำไร 3 ปีก็เก็บผลผลิต ขายได้ราคาดี ตลาดต้องการต่อเนื่อง ไม่ใช่เล่นเลย

ขอบคุณภาพจาก เทคโนโลยีชาวบ้าน

• ใบยอดมันปู มีใบเดี่ยว เรียงสลับสองข้างของกิ่ง ขอบใบเรียบ ปลายใบแหลม ผิวใบเกลี้ยงทั้งสองด้าน เส้นแขนงใบ 5-7 คู่ ก้านใบสั้น หน้าใบมีสีเขียวอ่อนกว่าหลังใบ ใบอ่อนและก้านอ่อนมีสีแดงหรือสีม่วงอมแดง เมื่อใบแก่จะเปลี่ยนเป็นสีเขียว
• ดอกต้นมันปู ออกเป็นช่อ ขนาดเล็ก มีสีเขียวอ่อน แยกเพศ แต่อยู่ในต้นเดียวกัน ออกเป็นกระจุกตามง่ามใบ มันปูจะออกดอก ระหว่างเดือน ตุลาคม-มีนาคม
• ผลต้นมันปู ผลแก่สีชมพูถึงแดง มีลักษณะกลมแป้น ภายในผลมี 10-12 พู ผลจะแตกเมื่อแห้ง มี 10-12 เมล็ด เมล็ดมีขนาดเล็ก ค่อนข้างกลม มีเยื่อสีแดงหุ้ม ติดที่ปลายของแกนผล

เราจะพบ ต้นมันปู ขึ้นในป่าน้ำกร่อย และบริเวณชายป่าพรุ ทั่วไป มีเขตการกระจายพันธุ์ส่วนใหญ่อยู่ทาง ภาคใต้ ของประเทศไทย ในต่างประเทศ ก็สามารถพบได้ที่ อินเดีย ศรีลังกา เวียดนามใต้ และมาเลเซีย

ต้นมันปู ขยายพันธุ์อย่างไร

สามารถขยายพันธุ์ ได้โดย การเพาะเมล็ด หรือตอนกิ่ง มันปู ปลูกได้ในทุกสภาพดิน ในป่าพรุ ดินกร่อยดินเค็ม ก็ขึ้นดี ชอบความชื้น แสงแดดปานกลาง น้ำท่วมจะไม่ตาย ทนแล้งก็ได้ แต่ใบจะเล็ก

การปลูก อาจปลูกให้ห่างจากตัวบ้าน เล็กน้อย เนื่องจากเป็นต้นไม้ที่สูงใหญ่ สามารถสูงได้ถึง 15 เมตร การปลูกในปีแรก ควรเอาใจใส่รอบหลุมปลูกให้ดี กำจัดวัชพืชบ่อย ๆ เพื่อไม่ให้มาแย่งสารอาหาร ตัดแต่งยอดให้ไม่สูงมาก เพื่อสะดวกในการเก็บยอดมันปูมารับประทาน หรือจำหน่าย เมื่อปลูกไป ประมาณ 3 ปี หรือคิดว่าเริ่มให้ยอด ก็เก็บได้แล้ว เพราะยอดอ่อนจะค่อย ๆ แตกออกใหม่ได้ในเวลาไม่นานนัก

อยากแนะนำให้ กินยอดมันปู กันบ่อย ๆ ช่วยชลอแก่ได้ดี รับประทานอาหาร หรือกินข้าวในมื้อต่อไป หรือจะไปแวะชิม ขนมจีนร้านข้างบ้าน อย่าลืม หยิบยอดมันปูมาซักกำใหญ่ ๆ ไว้จิ้มกับน้ำพริก หรือกินเป็นผักเคียงเสียหน่อย ช่วยให้ร่างกายได้ประโยชน์หลายอย่างเลยนะ