ต้นโทงเทงไทย กับคุณสมบัติที่หลายคนไม่รู้

หากเปรียบเทียบรสชาติของ โทงเทงไทย กับ โทงเทงฝรั่ง ผู้เขียนยอมรับว่าพันธุ์ไทยจะอร่อยกว่า หากใครยังไม่เคยลิ้มรส ลองหาตามข้างทาง และเลือกผลสุก ๆ

โดยเฉพาะ ผลที่มีเปลือกหุ้มลอกออกหมดแล้ว จะเห็นผลสีเหลืองออกส้ม ๆ อยู่ด้านใน เด็ดเอามารับประทานสด ๆ รับรองว่าจะติดใจในรสชาติของโทงเทงไทยนี้ จนลืมเคปกูสเบอร์รี่ราคาแพง ๆ ไปเลยอย่างแน่นอน แถมถ้าต้นนั้น งอกอยู่ในพื้นที่ค่อนข้างแห้ง แล้ง และร้อน รับรองว่ารสชาติจะออก หวานมาก แต่ถ้าสุกไม่พอก็ยังได้ลิ้มรส หวานอมเปรี้ยวหน่อย ๆ

แต่อย่าริเด็ดเอาผลโทงเทงอ่อนหรือแก่จัดกินเข้าไปล่ะ ไม่อย่างนั้นจะขมติดคอ จนแทบจะหายาแก้ไม่ได้เลย ขอบอกเอาไว้ก่อน

ต้นโทงเทงไทย กับฝรั่ง ต่างกันอย่างไร

ตามธรรมชาติจะพบได้เพียง 2 ชนิดเท่านั้น คือ โทงเทงไทย และ โทงเทงฝรั่ง

ต้นโทงเทงไทย จะเรียกกันว่า Pygmy Groundcherry Fruit และมีหลายชื่อเรียก ต่างกันไปตามท้องถิ่นบ้านเรา เช่น พุ้งพิ้ง ส่วนใหญ่จะเป็นทางภาคใต้ ต้อมต๊อก หรือ บาตอมต๊อก ที่เชียงใหม่, ปุงปิง จากปัตตานี, ปิงเป้ง จากหนองคาย ผลมีขนาดเล็ก

ต้นโทงเทงฝรั่ง เขาเรียกกันว่า เคปกูสเบอร์รี่ (Cape Gooseberry) เขาว่าเป็นผลไม้ในตระกูลเบอร์รี่ ที่มีรสหวานอมเปรี้ยว มีกลิ่นเฉพาะตัว และผลใหญ่กว่า

จริง ๆ แล้ว โทงเทงนั้น ไม่ใช่เบอร์รี่ แต่เป็นพืชที่อยู่ในวงศ์ Solanaceae เป็นพันธุ์ใกล้เคียงกับ มะเขือ ดังนั้น เวลาจะปลูกเจ้าต้นนี้ ก็เหมือน วิธีการปลูกมะเขือ นั่นแหละ อีกอย่าง พืชตระกูลมะเขือนั้น ตายยาก เอาตัวรอดเก่ง อย่าง มะเขือพวง นี่ต่อให้ตัดยังไง ขอให้เหลือตอไว้ ต้นก็จะงอกแตกยอดออกมาใหม่ได้เรื่อย ๆ

สำหรับต้นโทงเทงไทยนั้น ต้นจะอ่อนอวบน้ำ มักจะขึ้นตามป่าและพื้นดินทั่วไป เรียกว่า ต้นโทงเทงป่า มีลักษณะเป็นไม้ล้มลุก ความสูง 30 – 40 เซนติเมตร ใบนุ่มและเรียบ มีดอกสีเหลือง ผลโทงเทง เมื่อสุกจะมีสีเหลืองคล้ายมะเขือเทศ หากอ่อนและแก่จะมีสีเขียว ลักษณะเด่นชัดคือ จะมีกลีบเลี้ยงหุ้มผลอยู่ ลักษณะรูปร่างเหมือนโคมไฟห้อย

เป็นพืชที่สามารถเติบโตและงอกงามได้ได้ทุกสภาพดิน และพื้นที่ทั่วไป เติบโตได้ดีในพื้นที่ดินปนทราย ชอบสภาพอากาศร้อน แห้ง และไม่ชื้นแฉะ ขยายพันธุ์ได้ด้วยเมล็ด เป็นอาหารและยาของพวก นกและหนู หรือสัตว์ฟันแทะทั้งหลาย

ข้อแตกต่างที่เห็นได้ชัดเจน ระหว่าง ต้นโทงเทงไทย กับโทงเทงฝรั่งนั่นก็คือ

โทงเทงฝรั่ง ผลจะใหญ่ โทงเทงไทย ผลจะเล็ก

โทงเทง รสชาติที่เป็นเอกลักษณ์

ผลโทงเทง โดยเฉพาะพันธุ์ฝรั่งจะมีขนาดผลที่ใหญ่ เหมาะสำหรับนำไปรับประทานเป็นของว่าง หรือนำไปประดับในจานอาหาร

ส่วนรสชาติ ทั้งพันธุ์ไทยและฝรั่ง ก็จะออก หวาน เปรี้ยว แล้วแต่ว่าจะหยิบเอามาจากต้นพันธุ์ไหน เพราะถึงจะอยู่ในต้นเดียวกัน แต่รสชาติของผลแต่ละลูก ก็ไม่เหมือนกัน

โดยรสชาติหลัก ๆ ที่จะพบได้คือ หวาน, หวานอมเปรี้ยว, เปรี้ยว, และขม ซึ่งรสขมนี้ จะมีเฉพาะในโทงเทงไทยเท่านั้น

สำหรับต้นโทงเทงไทย ในตลาดไม่ค่อยมีการวางขายเท่าไหร่ อาจเพราะหาได้ง่าย พบเห็นได้ทั่วไป และไม่เป็นที่นิยมในหมู่นักกิน เนื่องจากไม่ได้รับการโปรโมทให้เป็นที่รู้จักมากนัก

แต่ผู้เขียนฟันธงเลยว่า รสชาติของโทงเทงไทยนั้น อร่อยกว่าโทงเทงฝรั่งอย่างแน่นอน แม้ผลจะเล็กกว่าก็ตาม

สำหรับประโยชน์ของเจ้าต้นนี้ อ่านได้เต็ม ๆ ในเรื่อง สรรพคุณของโทงเทงไทย และก็ถือว่าเป็น สมุนไพรชั้นดี อีกชนิดหนึ่ง เนื่องจากมีคุณสมบัติในการขับปัสสาวะ และลดการอักเสบของกระเพาะอาหารได้เป็นอย่างดี ภูมิปัญญาท้องถิ่น หรือหมอยาท้องถิ่น มักจะนำผลโทงเทงมาใช้ในการรักษาอาการร้อนใน กระหายน้ำ รวมไปถึงการต้านเชื้อแบคทีเรียในช่องปาก ก็ทำได้ด้วย

แนะนำแหล่งขาย ผลโทงเทง

หากถามหาราคาซื้อขายผลโทงเทง ที่นิยมนำมาขาย ส่วนใหญ่จะเป็นสายพันธุ์ฝรั่ง  เนื่องจากผลใหญ่ และรสชาติ หวาน เปรี้ยว จะขึ้นอยู่กับขนาดของผล โดยผลขนาด 2 เซนติเมตร จะขายกันที่ 1 กิโลกรัม ราคาประมาณ 120-160 บาท หากใครต้องการก็ลองหาเอาในร้านค้าออนไลน์ ที่มีวางจำหน่ายมากมาย หากอยากให้ทางเราแนะนำ ก็นี่เลย

ส่วนโทงเทงไทย ไม่ค่อยมีแหล่งขาย เนื่องจากหาผลไม้ชนิดนี้ได้ทั่วไปตามท้องถิ่น ไม่นิยมกินเพราะไม่ค่อยมีคนรู้จักมากนัก