โทงเทง สมุนไพรไทยข้างถนน ใครยังจำได้บ้าง ต้นไม้ที่หลายคนเข้าใจว่าเป็น หญ้าข้างทาง หลายท่านอาจมองผ่านเลยไป แต่หลายท่านก็หันมาสนใจ เคยลองมองดูข้างๆ ถนนบ้างหรือเปล่าว่ามีสมุนไพรข้างถนนที่น่าสนใจ อยู่อีกหลายต่อหลายอย่าง ถ้าสนใจก็ลองหันมาดูบทความต่อไปนี้เลย
เพราะบางทีอาจเป็นประโยชน์แก่ท่านอย่างมากมายก็ได้ ซึ่งบทความนี้เก็บตกมาจากเว็บเกษตรพอเพียง ซึ่งคุณ konthain(นพ) เป็นผู้รวบรวมและเรียบเรียจากตำราต่าง ๆ ที่พอจะหาได้มาเล่าสู่กันฟัง ท่านว่าบทความต่อไปนี้ หากเป็นประโยชน์แก่ผู้อ่านท่านใด ก็ขอให้ได้ใช้ประโยชน์ต่อเพื่อนมนุษย์ ที่เจ็บป่วย ด้วยความเมตตา เพราะเมตตาเท่านั้นที่จะคุ้มครองโลก และขอให้ได้แจกจ่ายความรู้นี้เป็นวิทยาทานด้วย อย่าเห็นแก่ประโยชน์ส่วนตัวนักเลย (ซึ่งผมก็นำมาหวังที่จะให้หลาย ๆ ท่านที่พลาด ได้อ่านกันอีกทางหนึ่ง โดยไม่หวังสิ่งใด ๆ ตอบแทน)
ไม่ว่าท่านจะเดินไปในที่ไหน ๆ ที่รกร้างว่างเปล่า ที่แฉะ ๆ ชื้น ๆ ตามซอกตามตรอก ตามหมู่บ้านตามดงหญ้า ถ้าจะสังเกตให้ดี ก็จะพบว่าเจ้า ต้นโทงเทงไทย นี้ขึ้นไปทุกหนทุกแห่ง บางท่านอาจจะไม่คุ้นหูกับชื่อนี้ก็ได้ ยังมีชื่อเรียกกันอีกเยอะแยะ ดังต่อไปนี้
ชื่อในประเทศไทย : โทงเทง โคมจีน เผาะแผะ ทุ้งทิ้ง มะก่องเช้า ตุ้งติ้ง ต็งอั้งเช้า ทุงทิง โคมญี่ปุ่น
ชื่อในประเทศจีน : ซึงเจี่ย อั้งโกวเนี้ย กิมเต็งลั้ง เต็งอั้งเช้า อ้วงบ๊อจู หลกซิ้งจู เทียงผาเช้า ขั่วกิมเต็ง
ชื่อทางวิทยาศาสตร์ : ไฟซาลิส มินิน่า (Physalis minima Linn) วงศ์ไซลานาซิอี้ (Solanaceae)
ลักษณะทั่วไปของต้นโทงเทง
เป็นสมุนไพรเล็ก ๆ จำพวกหญ้า ต้นสูงประมาณครึ่งฟุต ถึง 2 ฟุต ใบกลมคล้ายใบพิมเสน แต่เล็กกว่าและบางกว่ามาก ดอกสีเหลือง ผลกลมพองเหมือนโคมจีนปลายแหลม โตประมาณเท่าลูกพุทร้าเขื่องๆ งามน่าดู มีขึ้นอยู่ตามที่ชุ่มชื้น และรกร้างว่างเปล่าทั่วๆ ไป คนจีนนิยมปลูกกันตามสวนยาจีน และนิยมใช้กันมาก เพราะรู้สรรพคุณดี สำหรับไทยเราไม่ค่อยมีใครนิยมกันนัก
ต้นโทงเทง ประโยชน์สำหรับการใช้ทางยา
- ใช้ทั้งต้นตำละลายกับเหล้า เอาสำลีชุบน้ำยาอมไว้ข้างๆ แก้มและค่อยๆ กลืนน้ำยาผ่านลำคอทีละน้อยๆ แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ แก้ฝีในคอ (แซง้อ) และ แก้คออักเสบวิเศษนัก สำหรับท่านที่ไม่ดื่มสุรา จะใช้น้ำส้มสายชูแทนได้เป็นอย่างดี และได้ผลอย่างเดียวกัน
- ใช้ภายใน แก้ร้อนใน กระหายน้ำวิเศษ
- ใช้ภายนอก แก้ฟกบวม อักเสบ ทำให้เย็น
- จากตำราจีน “ซีกเองตงเช่าเอียะฉิ่วแฉะ” (หรือคู่มือสมุนไพรจีน ฉบับปฏิบัติ) กล่าวว่าขนาดใช้ ใช้ 2สลึง ถึง 3 สลึง ต้มกินแก้โรคต่อไปนี้ได้ดี
- หลอดลมอักเสบอย่างแรง ไอ หอบ ใช้โทงเทงกับเปลือกส้มจีนแห้งหรือตั้งพ๊วยอย่างละ 2 สลึง ต้มกินก็จะหาย
- หลอดอาหารอักเสบอย่างแรงจนคอบวมแดง กับเป็นแผลเน่า เป็นฝี ปัจจุบันนี้มียาแผนปัจจุบันใช้กันแล้ว แต่ถ้าไม่มี ให้ใช้โทงเทง กับเลี่ยงเคี้ยว (มีขายตามร้านขายยาจีน) อย่างละ 1 สลึง กับ 5 หุน (5 หุน เท่ากับ ½ สลึง) ชะเอม 1 สลึง ต้มกินก็จะหาย หรือจะใช้โทงเทง แต่อย่างเดียวชงน้ำดื่มอย่างชา ก็จะมีผลเช่นกัน
- ฝีอักเสบมีพิษ ใช้สดๆ ตำให้แหลกพอก หรือถ้ามีแผลด้วย ก็เอาต้มน้ำชำระด้วย
- จากตำรา “ซีกเองตงเอียะฉิ่วแฉะ” (หรือคู่มือยาจีน ฉบับปฏิบัติ) กล่าวว่า โรคช่องปากอักเสบ ลิ้นอักเสบ น้ำปัสสาวะเป็นสีเหลือง ใช้โทงเทงอิงถิ่น และชะเอม อย่างละ 2 สลึง ต้มกินก็หาย
- จากตำราสมุนไพรจีนอีกเล่มหนึ่งชื่อ “หิ่งต่อซีกเองตงเอียะ” กล่าวว่า หลอดลมอักเสบอย่างแรง ไออย่างแรง คอเจ็บ โรคเสียงแหบต่างๆ ใช้โทงเทง 6 กรัม ชะเอม 3 กรัม ‘ไต้ลักจื้อ’ 5 กรัม ‘อัวน่ำจื้อ’ 5 กรัม ‘เบ๊ปวก’ 1 กรัม ‘ง๊วงเซียม’ 5 กรัม น้ำ 500 ซี.ซี. ต้มให้เหลือ 200 ซี.ซี. กินวันละ 3 หนก็หาย
หลักฐานที่ใช้อ้างอิงในการรวบรวม และเรียบเรียงเกี่ยวกับต้นโทงเทง
- ตำราไม้เทศเมืองไทย ของอาจารย์เสงี่ยม พงศ์บุญรอด
- ซีกเองตงเอียะฉิ่วแฉะ (คู่มือยาจีน ฉบับปฏิบัติ)
- ซีกเองตงเช่าเอียะฉิ่วแฉะ (คู่มือสมุนไพรจีน ฉบับปฏิบัติ)
- หิ่งต่อซีกเองตงเอียะ
จึงขอขอบคุณท่านเจ้าของตำราเหล่านี้มา ณ โอกาสนี้ด้วย
หมายเหตุ
ทางกอง บก. ได้รับจดหมายพร้อมข้อเขียนเรื่อง “โทงเทง-สมุนไพรข้างถนน” กับ “มะระ-ยาในครัวเรือน” จาก ร.อ.ยิ่งวัฒนา บัวเพชร์ ผู้ช่วยสัสดี จังหวัดพัทลุง ทางเราเห็นว่าคงจะเป็นประโยชน์ต่อผู้อ่านได้บ้าง จึงได้นำลงคอลัมน์ “สมุนไพร” นี้ และเราได้ช่วยเพิ่มเติมเกี่ยวกับผลรายงานทางคลินิกของ โทงเทง ประกอบมากับบทความนี้ด้วย เราขอขอบคุณ ร.อ.ยิ่งวัฒนา บัวเพชร์ มา ณ โอกาสนี้ และขอเชิญชวนท่านผู้อ่านได้เขียนเรื่องราวเกี่ยวกับสมุนไพร มาร่วมสนุกกับเราด้วยนะครับ ..(ชัยโย)
สรรพคุณของ โทงเทง ทางสมุนไพรจีน
เพิ่มเติมเรื่อง โทงเทง
ผลรายงานทางคลินิก (จากหนังสือ พจนานุกรมสมุนไพรจีน ฉบับสมบูรณ์)
- แก้หลอดลมอักเสบเรื้อรัง ใช้ทั้งต้นแห้งหนัก 500 กรัม ผสมน้ำเชื่อมให้มีปริมาณ 500 ซี.ซี. รับประทานครั้งละ 50 ซี.ซี. วันละ 3 ครั้งหลังอาหาร 10 วัน เป็น 1 รอบของการรักษา กินติดต่อกัน 3 รอบ แต่ละรอบพัก 3 วัน จากการรักษาคนไข้ 50 ราย ได้ผล 39 ราย อาการดีขึ้น 10 ราย ไม่เห็นผล 1 รายจากการรักษาโรคไอมีเสมหะ หอบ หืด ได้ผลค่อนข้างดี ระยะเวลาของการรักษาโดยเฉลี่ย 3-6 วัน ยกเว้น 1 ราย ที่รักษาถึง 20 วัน ในระหว่างการรักษาคนไข้บางคน มีอาการรู้สึกใจคอ ไม่ค่อยดี อึดอัด เวียนหัว นอนไม่หลับ เหล่านี้เป็นอาการข้างเคียงของยานี้ หลังจากรักษา 1-5 วัน อาการเหล่านี้ ก็จะหายไปเอง มีคนไข้รายหนึ่ง กินต้นนี้สดๆ หนัก 750 กรัมในเวลา 2 วัน ก็ไม่ปรากฏอาการเป็นพิษแต่อย่างใด
- แก้ดีซ่าน ใช้ทั้งต้น 2 ต้น ต้มน้ำ คั้นเอาน้ำข้นๆ มาผสมน้ำตาลพอสมควร ให้รับประทานวันละ 2-3 ครั้ง บางคนรับประทาน 10-15 ครั้ง ก็หายตัวเหลือง
- แก้ต่อมทอนซิลอักเสบ ใช้ต้นนี้สดๆ (หรืออย่างแห้งก็ใช้ได้) 3 หัว แผ่น ฝักชุบน้ำตาล 2 แผ่น ใส่น้ำ 1 ถ้วย ต้มให้เหลือครึ่งถ้วย รับประทานครั้งเดียวหมด เด็กก็รับประทานลดลงตามส่วน จากการรักษาคนไข้ร้อยกว่าราย บางคนรับประทาน 4-10 ครั้งก็หาย บางคนรับประทานติดต่อกันถึง 2 เดือนจึงหาย
แหล่งที่มาข้อมูล : http://doctor.or.th/node/5235 / http://www.kasetporpeang.com
พืชสมุนไพร
รู้จักทุเรียนเทศ ผลไม้แก้โรค
วันนี้เรามาทำความรู้จักกับผลไม้แก้โรคกันดีกว่า นั่นก็คือ ทุเรียนเทศ หรือบางพื้นที่เรียกว่าทุเรียนน้ำ มีชื่อภาษาอังกฤษว่า Soursop, Prickly Custard Apple
บทความเกษตร (ENG)
Organic molecules always contain
The history of organic chemistry continued with the discovery of petroleum and its separation into
สาระน่ารู้ด้านเกษตร
ปลดล๊อคกระท่อมล่าสุด ขายได้ไม่ผิดกฏหมายแล้ว
เมื่อวันที่ 24 สิงหาคม 2564 มีความคืบหน้าเรื่องการปลดล็อคกระท่อมล่าสุด ปี 64 เป็นผลสำเร็จแล้ว หากการนำใบกระท่อมมาทำเป็นยา หรือจำหน่าย
เทคนิคการทำเกษตร
เพาะเห็ดทานเอง คู่มือพอเพียง
จากบทความเกษตรปลอดสารพิษ ดีๆ อีกบทความหนึ่ง เกี่ยวกับการเพาะเห็ดไว้ทานเองที่บ้าน เพราะยุคนี้ต้องพึ่งพาตนเองเป็นดีที่สุด และเห็ด ก็เป็นแหล่งสารอาหารชั้นดีไม่แพ้ผักและอาหารชนิดอื่น แถมอาจจะได้ประโยชน์อย่างมากมายอีกด้วย
สาระน่ารู้ด้านเกษตร
อันตรายจากสารกันชื้นในอาหาร
ในปัจจุบันนั้น เทคโนโลยีทางด้านอาหารมีความก้าวหน้ามากยิ่งขึ้น ทำให้เราสามารถยืดอายุในการเก็บรักษาอาหาร
เทคนิคการทำเกษตร
วิธีกำจัดหนอนใบข้าวช่วงหน้าฝน
ย่างกรายมาแล้วสำหรับหน้าฝน และฤดูเก็บเกี่ยว ซึ่งผ่านพ้นงานพระราชพิธีจรดพระนังคัลแรกนาขวัญ หรือพิธีแรกนาไปไม่นาน แต่เกษตรกรส่วนใหญ่มีบทเรียนเกี่ยวกับศัตรูพืชในช่วงฤดูฝนเป็นอย่างดี หนึ่งในนั้นคือ หนอนห่อใบข้าว วันนี้จึงนำข้อมูลเป็นประโยชน์
สาระน่ารู้ด้านเกษตร
โรงไฟฟ้าไร้มลพิษ
เมื่อไม่นานนี้รัฐบาลนอร์เวย์เปิดตัวโรงไฟฟ้าพลังดูดซึมแห่งแรกของโลก ซึ่งสามารถผลิตกระแสไฟฟ้าที่ไม่ก่อให้เกิดมลพิษ ด้วยการใช้น้ำจืดผสมกับน้ำทะเล ผ่านกระบวนการของแผ่นกรองพิเศษและการขับเคลื่อนด้วยกังหันไอน้ำแปลงออกมาเป็นพลังงาน
สาระน่ารู้ด้านเกษตร
เร่งฟื้นฟูเกษตรกร
ข่าวเกษตรวันนี้ โดยกระทรวงเกษตรมีแผนและนโยบาย เร่งช่วยเหลือเกษตรกร หลังปัญหาน้ำท่วมเริ่มมีการคลื่คลายมากแล้วนั้น ยันไม่มีงานอืดแน่นอน โดยนายธีระ วงศ์สมุทร รมว.กระทรวงเกษตรและสหกรณ์ กล่าวว่าขณะนี้กระทรวงเกษตรฯได้ตั้งคณะกรรมการติดตามโครงการเยียวยาและฟื้นฟูเกษตรกรหลังน้ำลดตาม 2 ชุด
สาระน่ารู้ด้านเกษตร
งานเกษตรแฟร์ บางพระ ชลบุรี
ใกล้จะเริ่มแล้วสำหรับ งานเกษตรแฟร์ ที่บางพระ โดยมหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลภาคตะวันออก อำเภอศรีราชา จังหวัดชลบุรี ขอเชิญเที่ยวงาน เกษตรบางพระแฟร์ 54 “บัวโลกบานที่บางพระ” ระหว่างวันที่ 3-11 ธันวาคม 2554