เครื่องเทศ และสมุนไพร

นักประวัติศาสตร์เชื่อว่า มนุษย์เริ่มที่จะรู้จักการใช้พืชที่มีกลิ่นหอมในการปรุงอาหารครั้งแรกเมื่อประมาณ 5 หมื่นปีก่อนคริสตกาลมาแล้ว โดยมีอบเชยเป็นเครื่องเทศที่เก่าแก่ที่สุดในประวัติศาสตร์ พบในตำนานเครื่องเทศของจีน และใช้ในการทำมัมมี่ของชนชาติอียิปต์ด้วย ส่วนชาวสุเมเรียนนั้น รู้จักการใช้สมุนไพรจำพวกไทม์มาตั้งแต่กว่าห้าพันปีก่อนคริสตกาล

และชาวจีนเองก็รู้จักใช้สมุนไพรมากกว่า 300 ชนิดเมื่อหลายพันปีล่วงมาแล้วเช่นเดียวกัน แต่ในยุคที่เครื่องเทศและสมุนไพรเป็นที่รู้จักกันดีและมีความต้องการมากที่สุดนั้น ต้องย้อนกลับไปเมื่อประมาณพันเจ็ดร้อยปีก่อนคริสตกาล

เมื่อเกิดการเดินทางสำรวจโลกและยึดครองอาณานิคมของชาติตะวันตกมายังประเทศในแถบเอเซีย และได้พบกับเครื่องเทศนานาชนิดพร้อมกันสมุนไพรชั้นดีหลายอย่าง ซึ่งมีถิ่นกำเนิดอยู่ในเขตร้อน เครื่องเทศเหล่านั้นจึงกลายเป็นของมีค่าราคาแพงด้วยกลิ่นเฉพาะตัว และรสชาดเฉพาะอย่างอันเป็นเสน่ห์แปลกใหม่ชวนหลงไหลสำหรับชาวยุโรป ทังยังมีประโยชน์ในการถนอมอาหารและเป็นยารักษาได้ดีอีกด้วย

การซื้อขายแลกเปลี่ยนเครื่องเทศและสมุนไพรจึงเกิดขึ้นจนเกิดเส้นทางการค้ามากมาย ระหว่างซีกโลกตะวันตกและตะวันออก ว่ากันว่าในยุคนั้นเครื่องเทศนำความมั่งคั่งมาสู่ชาวอาหรับซึ่งเป็นพ่อค้าเครื่องเทศเป็นอย่างมาก พวกเขาจึงต้องปกปิดที่มาของเครื่องเทศและสมุนไพรเหล่านั้นไว้ด้วยการบอกว่าแหล่งปลูกอยู่บนเกาะที่ไกลโพ้นทะเล เต็มไปด้วยอันตรายต่างๆ นาๆ อีกทั้งยังมีสัตว์ร้ายอยู่เต็มไปหมด จึงทำให้ไม่มีใครกล้าไปหาแหล่งผลิตเครื่องเทศและสมุนไพรต่างๆ มาขาย

ด้วยกลยุทธ์นี้ทำให้ชาวอาหรับสามารถผูกขาดทางการค้าเกี่ยวกับเครื่องเทศและสมุนไพรได้นานหลายปี ต่อมาเมื่อการขนส่งสินค้าการคมนาคมสะดวกมากขึ้น ประกอบกับเทคโนโลยีในการเพาะปลูกที่มีความก้าวหน้าอย่างมาก ทำให้มีการขนส่งสินค้ากันอย่างแพร่หลาย และการค้าเครื่องเทศ และสมุนไพรจึงไม่ได้มีการผูกขาดอยู่แต่กับชาติอาหรับหรือชาติใดชาติหนึ่งอีกต่อไป เครื่องเทศและสมุนไพรจึงกลายเป็นเครื่องปรุงพื้นฐานและยารักษาโรคขั้นพื้นฐานในทุกๆ ประเทศเช่นทุกวันนี้

ชนิดเครื่องเทศและสมุนไพรนั้นมีมากมายนับไม่ถ้วนทีเดียว แต่ละชนิดนั้นก็ให้ประโยชน์แตกต่างกันไป จึงไม่น่าแปลงในเลยว่า อาหารที่เราบริโภคกันอยู่ทุกวันนี้ ไม่ว่าจะเป็นอาหารของชาติตะวันตกเอง หรือชาติใดๆ ก็ล้วนแต่มีเครื่องเทศและสมุนไพรประกอบด้วย ซึ่งสิ่งเหล่านี้มีบทความสำคัญในด้านอาหารของหลายๆ ประเทศ